Νέα αποτελέσματα της Μελέτης των 7 Χωρών – αιωνόβιοι οι Κρητικοί που ακολουθούν την Κρητική Διατροφή

της Μαρία Καλλέργη

Μόλις 40 άτομα από τους 13000 που συμμετείχαν στη μελέτη των επτά χωρών για τις διατροφικές συνήθειες των πληθυσμών τους, ζουν ακόμα.

Και οι 40 είναι Κρητικοί που βαδίζουν πλέον στην 10 η δεκαετία της ζωής τους, υπερβαίνοντας το μέσο όρο του προσδόκιμου επιβίωσης.

Αυτό δεν είναι τυχαίο, όπως επισημαίνει ο καθηγητής προληπτικής ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης Αντώνης Καφάτος, όπως δεν είναι τυχαίο ότι από τότε που ξεκίνησε η μελέτη αυτή ως σήμερα, οι σαραντάρηδες της Κρήτης έχουν «φορτωθεί» είκοσι κιλά επιπλέον και φυσικά πολλά προβλήματα υγείας. Η ελπίδα να έχουν την ίδια μακροβιότητα με τους 750 που συμμετείχαν από την Κρήτη στη μελέτη, με βάση τις εξετάσεις στις οποίες  υποβάλλονται, είναι επιστημονικά ανύπαρκτη.

Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο κ. Καφάτος «Η διατροφή των Κρητικών η οποία ήταν αυτή που μέσα από τη μελέτη των επτά χωρών τους ανάδειξε ως τους μακροβιότερους του κόσμου, δυστυχώς έχει αλλάξει άρδην. Σε αρκετά σημεία της μάλιστα έχει γίνει χειρότερη από των Αμερικανών,  που ήταν αυτοί από όσους συμμετείχαν στη μελέτη που διατρέφονταν με το χειρότερο τρόπο».

Η μελέτη των επτά χωρών ως προς το σκέλος των 13000 ανθρώπων που παρακολούθησε ιατρικά στο μεγαλύτερο σκέλος της ζωής τους. Από τα πρώτα ακόμα χρόνια φάνηκε πως οι Κρητικοί είχαν μια ιδιαιτερότητα που τους έβγαζε στα … ανοικτά! Ήταν η διατροφή τους, η παραδοσιακή κρητική διατροφή.

Τώρα η μελέτη αυτή συνεχίζεται με τους σαράντα … αιωνόβιους πλέον, που όπως λέει ο κ.Καφάτος «κάθε στιγμή που μιλάμε μπορεί να είναι και λιγότεροι καθώς φεύγουν από γηρατειά», αλλά όχι μόνον αυτούς. Στα χωριά καταγωγής των αιωνόβιων μελετούνται άνθρωποι που σήμερα είναι από 40 ως 60 ετών, αλλά και δείγμα νέων παιδιών από 14 ως 18 ετών.

40άρης: Τότε και τώρα

Τα συγκριτικά αυτά στοιχεία, με πρώτη δημοσίευση το 2000, έδειξαν όχι μόνον την εγκατάλειψη της κρητικής διατροφής αλλά κυρίως τις επιπτώσεις που είχε αυτό στην υγεία των κατοίκων του νησιού. Το προφίλ του κρητικού 40 ετών το 1960 ήταν ένας άνθρωπος που ήταν κατά μέσο όρο 63 κιλά, έτρωγε σπανίως κόκκινο κρέας, λίγες φορές άσπρο, έπινε λίγο κόκκινο κρασί και κατανάλωνε πολλά όσπρια και λαχανικά που παράγονταν στο νησί. Ο 40άρης του 60 θεωρούνταν κατά μια ένοια φαινόμενο σε ολόκληρο τον πλανήτη αφού ήταν «θωρακισμένος» από παθήσεις της καρδιάς αλλά και πολλών ειδών καρκίνου.

Ο 40άρης του 2010 είναι υπέρβαρος, με μέσο όρο τα 83 κιλά, τρώει σχεδόν καθημερινά κόκκινο κρέας και μάλιστα με πολλά λίπη, πίνει πολύ, συχνά και ποτά με υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ όπως ουίσκι.

Καταναλώνει δε σαφέστατα λιγότερα λαχανικά από το 40άρη του 60 και από τη διατροφή τείνουν να εκλείψουν εντελώς τα όσπρια.

Επιπλέον όπως επισημαίνει ο κ.Καφάτος έχει αλλάξει και ο τρόπος μαγειρέματος, αφού το 1960 το μοναδικό λάδι που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι για να μαγειρεύουν ήταν το κρητικό ελαιόλαδο ενώ σήμερα στο μαγείρεμα έχουν μπει διάφορα βούτυρα και έλαια αμφιβόλου ποιότητας και επιβλαβή για την υγεία.

Επιπλέον το 1960 οι Κρητικοί βρίσκονται καθημερινά στην ύπαιθρο και έτσι η άσκηση τους ήταν σε ημερήσια βάση ενώ τώρα πια δεν αθλούνται.

Ενδεικτικά και όπως έχει προκύψει από τις μελέτες  το 1960 η κατ΄ άτομο ημερήσια κατανάλωση κρέατος στην Κρήτη ήταν 35 γραμμάρια και στην Αμερική 270 γραμμάρια. Σήμερα οι Κρήτες καταναλώνουν κατά μέσον όρο 124 γραμμάρια την ημέρα. Παρατηρείται επίσης αυξημένο βάρος, υψηλή ολική χοληστερόλη, συστολική πίεση (μεγάλη) και οριακά υψηλή διαστολική πίεση (μικρή). Ενδεικτικά το 1960 το 51,5% των 40άρηδων  που είχε ελεγχθεί, διατηρούσε χοληστερόλη πάνω από 200 mg/dl. Σήμερα το αντίστοιχο ποσοστό είναι 73,6%. Οι δείκτες αυτοί επηρεάζονται από την αύξηση της κατανάλωσης κορεσμένων λιπαρών (ζωικά λίπη), τη μείωση της πρόσληψης ελαιολάδου, αλλά και από τον περιορισμό της άσκησης.

Η νηστεία

Ένας παράγοντας που σύμφωνα με τον κ.Καφάτο δεν είχε επαρκώς αξιολογηθεί κατά την έναρξη της μελέτης των εφτά χωρών ήταν το γεγονός ότι οι Κρητικοί την εποχή εκείνη τηρούσαν ευλαβικά όλες τις νηστείες άρα και μείωνε σημαντικά την πρόσληψη επιβλαβών τροφών για την υγεία. Όπως λέει ο καθηγητής : «τότε οι επιστήμονες θεώρησαν ότι αυτή η παράμετρος δε θα έπρεπε να συνυπολογιστεί θεωρώντας ότι δεν έπαιζε σημαντικό ρόλο. Ωστόσο τα αποτελέσματα ήταν αυτό που τους διέψευσαν. Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι οι 40 από τη μελέτη που παραμένουν εν ζωή ακολούθησαν ως τα βαθιά τους γεράματα, τον ίδιο τρόπο ζωής και διατροφής που είχαν ως νέοι».

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι στη μελέτη συμμετείχαν συνολικά περίπου 13.000 άνδρες, οι οποίοι επιλέχθηκαν από 16 διαφορετικές περιοχές επτά χωρών (Φιλανδία, Ολλανδία, Ιαπωνία, Ηνωμένες Πολιτείες, Ιταλία, Γιουγκοσλαβία και Ελλάδα), με στόχο να διερευνηθεί η ασαφής μέχρι τότε σχέση μεταξύ δίαιτας και εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Η μελέτη

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι στη μελέτη συμμετείχαν συνολικά περίπου 13.000 άνδρες, οι οποίοι επιλέχθηκαν από 16 διαφορετικές περιοχές επτά χωρών (Φιλανδία, Ολλανδία, Ιαπωνία, Ηνωμένες Πολιτείες, Ιταλία, Γιουγκοσλαβία και Ελλάδα), με στόχο να διερευνηθεί η ασαφής μέχρι τότε σχέση μεταξύ δίαιτας και εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Πηγή: EΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

Η καταχώρηση βρίσκεται στην κατηγορία Κρητική Διατροφή. Μπορείτε να μείνετε ενημερωμένοι μέσω RSS 2.0 feed.

Tags: κρητική διατροφή, κρητική κουζίνα, μελέτη 7 χωρών, μοντέλο διατροφής, υγεία